سه گروه از فلدسپات ها عبارتند از :1) فلدسپات های آلکالن    2)  پلاژیو کلاز ها    3)  هیالو فان ها

 

فلدسپات های آلکالن :

 

¨       ارتوز : ماکل کارلسباد – دارای پرتیت در نور عادی خاکستری رنگ و نوعی فلدسپات پتاسیم

¨    آلبیت : فلدسپات سدیم و در سنگ های اسیدی وجود دارد – در نور عادی بی رنگ و آلتره و در نور پلاریزه در مایع خاکستری روشن و سفید و زرد و دارای ماکل پلی سنتتیک است.

¨       آدولار : فلدسپات سدیم در رگه های هیدرو ترمال و آلبیت کم

¨       انور تو کلاز  : بیشتر فلدسپات سدیم و کمی فلدسپات پتاسیم و در سنگهای آذرین بیرونی وجود دارد .

¨       اورتو کلاز : در گرانیت ها و پگماتیت ها  ی صورتی رنگ در اثر آهن

¨       سانیدین : ماکل پلی سنتتیک – شکستگی داردو در نور عادی خاکستری رنگ

¨       آمازونیت : نوعی اورتو کلاز و سبزرنگ  و هیدرو ترمالی می باشد

¨       میکروکلین : در گرانیت ها و سنگهای حد واسط و دارای تداخل دو ماکل آلبیت و پری کلین و ماکل شبکه ای می باشد

 

نکته: پرتیت در اثر وجود آلبیت به صورت رشته در ارتوز  بوجود می آید . آنتی پرتیت تداخل ارتوز در آلبیت می باشد .

 

 

پلاژیو کلاز ها :

¨       الیگو کلاز

¨       آندزین

¨       لابرادوریت

¨       بیتونیت

¨       آنورتیت : در سنگ های بازیکتر وجود دارد

 

تشخیص پلاژیو کلاز های فوق برای طبقه بندی و یافتن نام سنگ ( در سطح دوره کارشناسی )  الزامی ندارد و و تنها پیدا کردن پلاژیو کلاز کافی است .پلاژیو کلاز ها دارای زونینگ می باشندو در نور عادی خاکستری می باشند .

 

 

هیالوفان ها :

¨       سلزیان  : در  سنگ های آذرین و دگرگونی متا سوماتیک وجود دارد .

¨       هیالوفان :در پگماتیت ها و ولکانیت ها و کنتاکت های متاسوماتیک

¨       دان بوریت  :در شرایز پنوماتولیتی ودر مجاورت کلسیت و مر مر تشکیل می شود و در مرحله هیدروترمالی و در نزدیکی کلسیت

¨       کانکریت  : در سنگ های آذرین آلکالن و پنوماتولیت و پلوتونیت ها

 

 

 


مشخصات پیرو کسن ها در مقاطع نازک

 

الف ) ارتو پیروکسن ها(خاموشی مستقیم – رنگ های پائین در سری رنگ ها)

¨       انستاتیت : در نور عادی بی رنگ –در نور پلاریزه در مایع خاکستری و سفید سری اول – دو محوری مثبت

¨       برونزیت : در سنگهای کم سلیس مانند انستاتیت -مانند گابرو و اولترا بازیک  mg دار

¨       هیپر استن: در چارنوکیت ها و گابرو و اولترا بازیکها در نور عادی پلی کروئیسم ضعیف و در مایع رنگ های سبز روشن و قرمز و زرد و در نور پلاریزه زرد تا نارنجی سری اول و دو محوری منفی

¨       فرو هیپراستن  

¨       اِولیت             

¨       فروسیلیت

        

ب ) کلینو پیروکسن ها(خاموشی مایل – رنگ های بالاتر در سری رنگ ها )

¨       اِژین : پوشش رنگ ( در ناحیه سری دوم و سوم )- پلی کروئیسم در مایع سبز و قهوه ای و زرد مایل به سبز

¨       ژادِئیت            

¨       اسپودومن       

¨       اُوژیت:در نور عادی پلی کروئیسم ضعیف قهوه ای و سبز و زرد- ماکل ساعت شنی – در نور پلاریزه رنگ در سری اول ودوم

 

 

 


مشخصات آمفیبول ها در مقاطع نازک

 

آمفیبول ها دارای خاموشی مستقیم و رخ های ظریف می باشند و جز متا سیلیکات ها می باشند .

 

الف ) ارتو آمفیبول

¨       اکتینلیت : پلی کروئیسم  ضعیف دارد

¨       ترمولیت : آمفیبول بدون پلی کروئیسم – بی رنگ و ماکل پلی سنتتیک

¨       فرو ترمولیت         

ب) کلینو آمفیبول ها

¨       هورنبلند سبز یا هورنبلند معمولی : آمفیبول های کشیده – رخ لوزی مانند –پلی کروئیسم سبز تا قهوه ای که ویژگی برای تمایز آن از هورنبلند بازالتی می باشد – ماکل زیاد.

¨       هورنبلند بازالتی : پلی کروئیسم شدید در ناحیه قهوه ای تیره و متمایل به قرمز تا زرد – در نور پلاریزه رنگ در سری دوم و سوم – گاهی دارای پوشش رنگ – ماکل فراوان – دو محوری منفی

¨       گلوکوفان : در نور عادی پلی کروئیسم زرد و آبی و در نر پلاریزه رنگ در سری اول – گاهی پوشش رنگ – دو محوری منفی- در سنگ های دگرگونی یافت می شود

 

 

 

 


مشخصات میکا ها در مقاطع نازک

میکاها دارای خاموشی مستقیم است .

¨       بیوتیت : پلی کروئیسم قوی از سبز تا قهوه ای – انکلوزیون – کینگ یعنی چین خوردگی حاصل از فشار دارد – دو محوری منفی

¨       مسکویت : کینگ – انکلوزیون- رنگ پلاریزه سری دوم – دو محمری منفی

¨       کلریت : سبز رنگ طبیعی

 

 


مشخصات فلدسپاتوئید ها در مقاطع نازک

 

¨       لوسیت : ماکل پلی سنتتیک – تقریبا ایزوتروپ- در سنگهای آذرین درونی دیده نمی شود

¨       هااُین : در نور عادی بی رنگ با متمایل به ابی و در نور پلاریزه شکل ندارد –در سنگ های آذرین بیرونی مانند فنولیت دیده می شود.

¨       نفلین : در نور پلاریزه در مایع خاکستری سری اول و ممکن است با کوارتز یا آپاتیت اشتباه گردد.

¨       سودالیت : بمانند هااُین

¨       نوزان : بمانند هااُین

¨       لازوریت  : در سنگ های دگر گونی دیده می شود .                                       

¨       اولیوین : برجستگی زیاد –کاملا بی رنگ شکستگی زیاد آلتراسیون متمایل به قرمز و قهوه ای – شکل بلوری گرد دارد – اگر به سرپانتین ده باشد در نور عادی سبز رنگ دیده می شود. اولیوین با کوارتز هرگز با هم دیده نمی شوند.

¨       کوارتز  : گزنومورف یعنی شکل خاصی ندارد –خاموشی موجی – در نور عادی خاکستری

¨       زیرکن : سبز رنگ و برجستگی زیاد در نور عادی و به صورت انکلوزیون در کانی هایی مانند بیوتیت و دارای توریت ( سیلیکات توریم ) که سبب ایجاد هاله می شود .

¨       اِپیدوت : حالت شعاعی مشخص معروف به لباس دلقکی – شکستگی فراوان – در نور عادی متمایل به سبز – بیرفرنجانس نسبتا بالا – سبز پسته ای

¨       دیستن  : دو سری رخ واضح(بافت چهار خانه) – برجستگی بالا- در نور عادی متمایل به آبی یا سبز

¨       کوردیریت : دارای انکلوزیون های زیاد ( متمایز به پلاژیو کلاز ) – ماکل پروانه ای و در سنگ های درشت دانه – ماکل پلی سننتتیک  -آگر ضخامت مقطع زیاد باشد حالت زرد رنگ دارد.

¨       استارولیت : ماکل ستاره ای – رنگ زرد تا نارنجی در نور عادی – پلی کروئیسم از سفید تا زرد تغییر می کند .

¨       آندالوزیت  : رخ واضح – شکستگی – رنگ سفید تا زرد – در نور عادی بی رنگ – ارایش کیا ستولیت (آرایش ذرات کربن در داخل آندالوزیت که درون شیست های ذغال دار یافت می شود و در مقاطع ذرات کربن حالت + دارند و در وسط + یک مربع تو خالی وجود داردو در انتهای سیگار برگ  از طول آن کم شده و به عرض آن اضافه می شود .

 

¨       سیلیمانیت : سوزنی شبیه به دسته علف – در نور عادی متمایل به سبز – برجستگی قوی – پلی کرئیسم خیلی ضعیف  و در نور پلاریزه نارنجی تا آبی رنگ .

¨       تورمالین  : پلی کروئیسم سبز رنگ و یکنواخت – بدون رخ – دارای شکستگی – انکلوزیون فراوان متحد المرکز  – ایزوتروپ (سیستم تری گونال ) رنگ حنائی در نور پلاریزه ) – گاهی کنسارتریک

¨       گارنت : قویترین ضریب شکست  - شکل گرد – برجستگی زیاد – ایزوتروپ

¨       لوسیت : ماکل پلی سنتتیک – تقریبا ایزوتروپ – بلئر شش گوش در نور عادی – در سنگ های آذرین درونی دیده نمی شود –

¨       اسفن  : پوشش رنگ – شکستگی عمودی بر طول بلور – ماکل کلاه ژاندارمی – برجستگی

 

 

طبقه بندی سنگ های آذرین اسیدی

 

f.A/pla                

اندازه دانه   

فلدسپات بیشتر از پلاژیوکلاز(f.a > pla)

F.a=pla

Pla > f.a

دانه درشت

آلکالی گرانیت (گرانیت آناتکسی دارای اِپیدوت و سلیمانیت و گارنت است )

آداملیت

گرانودیوریت

دانه متوسط

آلکالی میکرو گرانیت

میکرو آداملیت

میکرو گرانودیوریت

دانه ریز

آلکالی ریولیت (لیپاریت)

ریو داسیت (توسکانیت )

داسیت

 

طبقه بندی سنگ های آذرین حد واسط (خنثی )

 

اندازه دانه

اکثرا فلدسپات آلکالن

F.A=PLA

اکثرا پلاژیو کلاز

فلدسپاتوئید+PLA+F.A

دانه درشت

سیانیت (کمتر از 5% کوارتز)

مونزونیت

دیوریت

فوئید سیانیت (شرایط کم سیلیس)

دانه ریز

تراکیت

تراکی آندزیت (لاتیت )

آندزیت (اکثرا هورنبلند)

فنولیت

 

 

تقسیم بندی بازالت ها  :

 

1)بازالت تولئیتی :سیلیس زیاد و عناصر آلکالن پائین و اولیوین ها دارای هاله ای از انستاتیت است .

2)بازالت آلکالن : سیلیس کم و دارای فلدسپاتوئید و عناصر الکالن زیاد( بازانیت به بازالت فلدسپاتوئید دار می گویند- اسپیلیت بازالتی است که دارای اپیدوت و کلسیت و زئولیت و سیلیس است و در کف اقیانوس تشکیل می شود .

                                     الف ) دیاباز : ماگمای بازالتی که  در شرایط دایکی سرد می شود .

                                      ب) گابرو : بازالتی که در شرایط درونی سرد شود و دارای کلینو پیروکسن و هورنبلند است .

3)بازالت کالکو آلکالن        ج) نوریت : سنگ آذرین درونی که ارتوپیروکسن دارد.

                                      د) گابرو نوریت : در این سنگ نسبت ارتوپیروکسن و کلینوپیروکسن یکی است .

 

 

 

منبع : http://geoaria.blogfa.com